Krzyżacy

Krzyżacy – powieść radiowa na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza. Powstały trzy wersje:

• pierwsza emitowana na antenie Polskiego Radia od 18 lipca do 29 sierpnia 1986 roku,
• druga od 12 października do 23 listopada 1998 roku.
• trzecia wyprodukowana przy współpracy rozgłośni regionalnych Polskiego Radia: z Wrocławia, Krakowa, Gdańska, Opola, Szczecina, Poznań, Olsztyna, Łodzi, Bydgoszczy i Kraków i emitowana od 4 kwietnia 2016 roku w owych rozgłośniach.

Obsada

Pierwsza wersja

Udźwiękowienie: TEATR POLSKIEGO RADIA
Adaptacja: Ryszarda Dworczyńska
Reżyseria: Andrzej Zakrzewski
Realizacja akustyczna: Andrzej Brzoska
Opracowanie muzyczne: Małgorzata Mazurkiewicz
Obsada:

• Krzysztof Nowik – Zbyszko z Bogdańca
• Bogusz Bilewski – Maćko z Bogdańca
• Olga Sawicka – Jagienka Zychówna
• Tomasz Zaliwski – Zych ze Zgorzelic
• Ewa Domańska – Danusia Jurandówna
• Zbigniew Zapasiewicz – Jurand ze Spychowa
• Zygmunt Maciejewski – Zygfryd de Lowe
• Zofia Saretok – księżna Mazowiecka
• Jerzy Przybylski – książę Mazowiecki
• Stanisław Zatłoka – Hlawa
• Wacław Szklarski – Sanderus
• Włodzimierz Bednarski – Powała z Taczewa
• Franciszek Pieczka – Zyndram z Maszkowic
• Edmund Fetting – Kuno von Lichtenstein
• Ryszard Barycz – Fulko de Lorche
• Marek Bargiełowski – de Forcy
• Krzysztof Kumor – król Władysław Jagiełło
• Henryk Machalica – kasztelan Jan Tęczyński
• Józef Nalberczak – Mikołaj z Długolasu
• Andrzej Mrowiec – Arnold von Baden
• Wiesław Machowski – Wolfgang von Baden
• Janusz Paluszkiewicz – Tolima
• Tomasz Marzecki – Zawisza Czarny
• Marek Obertyn – Jędrek z Kropiwnicy
• Janusz Zakrzeński – Wilk z Brzozowej
• Tadeusz Borowski – ksiądz Wyszoniek
• Stefan Knothe – Witold
• Irena Jun – księżna Aleksandra
• Ryszard Barycz – De Lorche
• Zdzisław Salaburski – Danveld
• Bohdan Ejmont – Skirwiłło
• Tadeusz Borowski – ksiądz Wyszoniek
• Henryk Borowski – smolarz
• Witold Skaruch – opat
• Zdzisław Tobiasz – przeor sieradzki
• Wojciech Siemion – sługa księżnej Mazowieckiej
• Mieczysław Hryniewicz – pachołek krzyżacki
• Eugeniusz Robaczewski – dworzanin Juranda
• Cezary Julski – ogłaszający wyrok
• Ryszard Bacciarelli – De Bergow
• Jacek Jarosz – Trefniś
• Wojciech Zagórski – dworzanin
• Piotr Krasicki – Jaśko
• Teodor Gendera – strażnik
• Jerzy Rostkowski – sługa
• Czesław Byszewski – proboszcz
• Jan Tesarz – opat
• Maciej Borniński – Turek
• Henryk Łapiński – Turek
• Janina Seredyńska – niewiasta
• Edmund Fidler – pątnik
• Stefan Lewicki
• Jerzy Szmidt
• Marek Frąckowiak
• Zbigniew Kryński
• Andrzej Szejnach
• Ryszard Nawrocki
• Wojciech Machnicki

Druga wersja

Udźwiękowienie: TEATR POLSKIEGO RADIA
Adaptacja: Anna Borkowska
Reżyseria: Jan Warenycia
Realizacja akustyczna: Andrzej Złomski
Opracowanie muzyczne: Marian Szałkowski
Obsada:

• Krzysztof Gosztyła – Narrator
• Grzegorz Damięcki – Zbyszko z Bogdańca
• Tomasz Zaliwski – Maćko z Bogdańca (odc. 1-2, 4-7, 17-22, 27)
• Tadeusz Grabowski – kmotr Gawrot (odc. 1)
• Grażyna Wolszczak – księżna Anna Danuta Mazowiecka (odc. 1-3, 10, 12, 25)
• Dominika Ostałowska – Danusia Jurandówna (odc. 1-4, 10, 12, 22, 24)
• Jacek Braciak –
  • Mikołaj z Długolasu (odc. 1-2),
  • Ciaruszek (odc. 3),
  • Sługa Maćka (odc. 17-18)
• Janusz Kłosiński – Mikołaj z Długolasu senior (odc. 2)
• Włodzimierz Bednarski – Powała z Taczewa (odc. 2-5, 25)
• Tomasz Budyta – Kuno von Lichtenstein (odc. 3-5, 30)
• Krzysztof Chamiec – król Władysław Jagiełło (odc. 3)
• Krzysztof Kumor –
  • kasztelan Jan Tęczyński (odc. 3),
  • Książę Janusz Mazowiecki (odc. 11, 15-16)
• Mariusz Benoit – Jurand ze Spychowa (odc. 5, 13-14, 19)
• Eugeniusz Robaczewski – Zych ze Zgorzelic (odc. 6-7)
• Ewa Konstancja Bułhak – Jagienka Zychówna (odc. 6-7, 17, 19-20, 24, 26-27)
• Zbigniew Konopka – Hlawa (odc. 9, 11, 16, 19, 23, 26-27, 30)
• Włodzimierz Press – Sanderus (odc. 9-10, 21-23, 28)
• Janusz Bukowski – Jędrek z Kropiwnicy (odc. 9-10)
• Andrzej Ferenc – Fulko de Lorche (odc. 10, 15, 21, 23, 25, 28)
• Piotr Loretz – Zyndram z Maszkowic (odc. 10, 26)
• Paweł Szczesny – brat Rotgier (odc. 10, 16)
• Tomasz Marzecki –
  • Krzyżak (odc. 10),
  • Arnold von Baden (odc. 23)
• Marek Bargiełowski – Zygfryd de Loewe (odc. 11, 15-16)
• Ryszard Nawrocki – de Forcy (odc. 11)
• Wojciech Wysocki – Hugo Danveld (odc. 11, 14)
• Magdalena Celówna – Służka zakonna (odc. 12-13, 23)
• Jerzy Rogowski – ksiądz Kaleb (odc. 13, 24)
• Mirosław Konarowski – pątnik (odc. 13)
• Sylwester Maciejewski – Tolima (odc. 13, 19, 24, 27)
• Cezary Kwieciński – Pachołek krzyżacki (odc. 14, 16)
• Joanna Borer – Anulka Sieciechówna (odc. 17-18, 20, 24)
• Marzena Trybała – księżna Aleksandra (odc. 19)
• Kazimierz Wysota – Skirwoiłło (odc. 20-21)
• Andrzej Piszczatowski – Wolfgang von Baden (odc. 23)
• Janusz Zakrzeński – Wielki Mistrz Konrad von Jungingen (odc. 25-26)
• Arkadiusz Bazak – Komtur krzyżacki (odc. 26)
• Lech Łotocki – proboszcz kłobucki (odc. 28)
• Marek Frąckowiak – Wielmoża w namiocie Powały (odc. 28-29)
• Adam Bauman – Wielki Książę Witold (odc. 29-30)
• Krzysztof Wakuliński – Wielki Mistrz Ulrich von Jungingen (odc. 29-30)
• Stanisław Brejdygant – Werner von Tettingen (odc. 29-30)

oraz:

• Juliusz Berger –
  • gospodarz (odc. 1),
  • Biskup Kropidło (odc. 2)
• Jacek Różański – kupiec (odc. 1)
• Marek Kępiński – Turek 1 (odc. 5)
• Robert Tondera – Turek 2 (odc. 5)
• Stanisław Brudny – Opat (odc. 8)
• Jan Kulczycki –
  • Polak (odc. 10),
  • chłop (odc. 13)
• Zygmunt Hobot – Smolarz (odc. 18)
• Wojciech Zagórski – Dominikanin (odc. 18)
• Artur Janusiak – Żmudzin (odc. 20)
• Cezary Nowak – jeździec (odc. 24-25)
• Andrzej Blumenfeld – Krzyżak (odc. 25)
• Sebastian Konrad – Zyndram z Maszkowic (odc. 26)
• Piotr Bąk – poseł (odc. 29)
• Andrzej Tomecki
• Katarzyna Skolimowska
• Jacek Jarosz
• Tadeusz Borowski

Trzecia wersja

Obsada:

• Marian Dziędziel – Maćko z Bogdańca
• Józef Pawłowski – Zbyszko z Bogdańca
• Magdalena Cielecka – księżna Anna
• Robert Więckiewicz – Jurand ze Spychowa
• Andrzej Chyra – komtur Danveld
• Jerzy Trela – komtur De Lowe
• Magdalena Walach – księżna Aleksandra
• Kaja Walden – Jagienka
• Katarzyna Sawczuk – Danusia
• Janusz Chabior – Kuno von Lichtenstein

i inni

Reżyseria: Krzysztof Czeczot