Krzyżacy

Krzyżacy – powieść radiowa na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza. Powstały trzy wersje:

pierwsza emitowana na antenie Polskiego Radia od 18 lipca do 29 sierpnia 1986 roku,
druga od 12 października do 23 listopada 1998 roku.
trzecia wyprodukowana przy współpracy rozgłośni regionalnych Polskiego Radia: z Wrocławia, Krakowa, Gdańska, Opola, Szczecina, Poznań, Olsztyna, Łodzi, Bydgoszczy i Kraków i emitowana od 4 kwietnia 2016 roku w owych rozgłośniach.

Obsada

Pierwsza wersja

Udźwiękowienie: TEATR POLSKIEGO RADIA
Adaptacja: Ryszarda Dworczyńska
Reżyseria: Andrzej Zakrzewski
Realizacja akustyczna: Andrzej Brzoska
Opracowanie muzyczne: Małgorzata Mazurkiewicz
Obsada:

Krzysztof Nowik – Zbyszko z Bogdańca
Bogusz Bilewski – Maćko z Bogdańca
Olga Sawicka – Jagienka Zychówna
Tomasz Zaliwski – Zych ze Zgorzelic
Ewa Domańska – Danusia Jurandówna
Zbigniew Zapasiewicz – Jurand ze Spychowa
Zygmunt Maciejewski – Zygfryd de Lowe
Zofia Saretok – księżna Mazowiecka
Jerzy Przybylski – książę Mazowiecki
Stanisław Zatłoka – Hlawa
Wacław Szklarski – Sanderus
Włodzimierz Bednarski – Powała z Taczewa
Franciszek Pieczka – Zyndram z Maszkowic
Edmund Fetting – Kuno von Lichtenstein
Ryszard Barycz – Fulko de Lorche
Marek Bargiełowski – de Forcy
Krzysztof Kumor – król Władysław Jagiełło
Henryk Machalica – kasztelan Jan Tęczyński
Józef Nalberczak – Mikołaj z Długolasu
Andrzej Mrowiec – Arnold von Baden
Wiesław Machowski – Wolfgang von Baden
Janusz Paluszkiewicz – Tolima
Tomasz Marzecki – Zawisza Czarny
Marek Obertyn – Jędrek z Kropiwnicy
Janusz Zakrzeński – Wilk z Brzozowej
Tadeusz Borowski – ksiądz Wyszoniek
Stefan Knothe – Witold
Irena Jun – księżna Aleksandra
Ryszard Barycz – De Lorche
Zdzisław Salaburski – Danveld
Bohdan Ejmont – Skirwiłło
Tadeusz Borowski – ksiądz Wyszoniek
Henryk Borowski – smolarz
Witold Skaruch – opat
Zdzisław Tobiasz – przeor sieradzki
Wojciech Siemion – sługa księżnej Mazowieckiej
Mieczysław Hryniewicz – pachołek krzyżacki
Eugeniusz Robaczewski – dworzanin Juranda
Cezary Julski – ogłaszający wyrok
Ryszard Bacciarelli – De Bergow
Jacek Jarosz – Trefniś
Wojciech Zagórski – dworzanin
Piotr Krasicki – Jaśko
Teodor Gendera – strażnik
Jerzy Rostkowski – sługa
Czesław Byszewski – proboszcz
Jan Tesarz – opat
Maciej Borniński – Turek
Henryk Łapiński – Turek
Janina Seredyńska – niewiasta
Edmund Fidler – pątnik
Stefan Lewicki
Jerzy Szmidt
Marek Frąckowiak
Zbigniew Kryński
Andrzej Szejnach
Ryszard Nawrocki
Wojciech Machnicki

Druga wersja

Udźwiękowienie: TEATR POLSKIEGO RADIA
Adaptacja: Anna Borkowska
Reżyseria: Jan Warenycia
Realizacja akustyczna: Andrzej Złomski
Opracowanie muzyczne: Marian Szałkowski
Obsada:

Krzysztof Gosztyła – Narrator
Grzegorz Damięcki – Zbyszko z Bogdańca
Tomasz Zaliwski – Maćko z Bogdańca (odc. 1-2, 4-7, 17-22, 27)
Tadeusz Grabowski – kmotr Gawrot (odc. 1)
Grażyna Wolszczak – księżna Anna Danuta Mazowiecka (odc. 1-3, 10, 12, 25)
Dominika Ostałowska – Danusia Jurandówna (odc. 1-4, 10, 12, 22, 24)
Jacek Braciak –
- Mikołaj z Długolasu (odc. 1-2),
- Ciaruszek (odc. 3),
- Sługa Maćka (odc. 17-18)
Janusz Kłosiński – Mikołaj z Długolasu senior (odc. 2)
Włodzimierz Bednarski – Powała z Taczewa (odc. 2-5, 25)
Tomasz Budyta – Kuno von Lichtenstein (odc. 3-5, 30)
Krzysztof Chamiec – król Władysław Jagiełło (odc. 3)
Krzysztof Kumor –
- kasztelan Jan Tęczyński (odc. 3),
- Książę Janusz Mazowiecki (odc. 11, 15-16)
Mariusz Benoit – Jurand ze Spychowa (odc. 5, 13-14, 19)
Eugeniusz Robaczewski – Zych ze Zgorzelic (odc. 6-7)
Ewa Konstancja Bułhak – Jagienka Zychówna (odc. 6-7, 17, 19-20, 24, 26-27)
Zbigniew Konopka – Hlawa (odc. 9, 11, 16, 19, 23, 26-27, 30)
Włodzimierz Press – Sanderus (odc. 9-10, 21-23, 28)
Janusz Bukowski – Jędrek z Kropiwnicy (odc. 9-10)
Andrzej Ferenc – Fulko de Lorche (odc. 10, 15, 21, 23, 25, 28)
Piotr Loretz – Zyndram z Maszkowic (odc. 10, 26)
Paweł Szczesny – brat Rotgier (odc. 10, 16)
Tomasz Marzecki –
- Krzyżak (odc. 10),
- Arnold von Baden (odc. 23)
Marek Bargiełowski – Zygfryd de Loewe (odc. 11, 15-16)
Ryszard Nawrocki – de Forcy (odc. 11)
Wojciech Wysocki – Hugo Danveld (odc. 11, 14)
Magdalena Celówna – Służka zakonna (odc. 12-13, 23)
Jerzy Rogowski – ksiądz Kaleb (odc. 13, 24)
Mirosław Konarowski – pątnik (odc. 13)
Sylwester Maciejewski – Tolima (odc. 13, 19, 24, 27)
Cezary Kwieciński – Pachołek krzyżacki (odc. 14, 16)
Joanna Borer – Anulka Sieciechówna (odc. 17-18, 20, 24)
Marzena Trybała – księżna Aleksandra (odc. 19)
Kazimierz Wysota – Skirwoiłło (odc. 20-21)
Andrzej Piszczatowski – Wolfgang von Baden (odc. 23)
Janusz Zakrzeński – Wielki Mistrz Konrad von Jungingen (odc. 25-26)
Arkadiusz Bazak – Komtur krzyżacki (odc. 26)
Lech Łotocki – proboszcz kłobucki (odc. 28)
Marek Frąckowiak – Wielmoża w namiocie Powały (odc. 28-29)
Adam Bauman – Wielki Książę Witold (odc. 29-30)
Krzysztof Wakuliński – Wielki Mistrz Ulrich von Jungingen (odc. 29-30)
Stanisław Brejdygant – Werner von Tettingen (odc. 29-30)

oraz:

Juliusz Berger –
- gospodarz (odc. 1),
- Biskup Kropidło (odc. 2)
Jacek Różański – kupiec (odc. 1)
Marek Kępiński – Turek 1 (odc. 5)
Robert Tondera – Turek 2 (odc. 5)
Stanisław Brudny – Opat (odc. 8)
Jan Kulczycki –
- Polak (odc. 10),
- chłop (odc. 13)
Zygmunt Hobot – Smolarz (odc. 18)
Wojciech Zagórski – Dominikanin (odc. 18)
Artur Janusiak – Żmudzin (odc. 20)
Cezary Nowak – jeździec (odc. 24-25)
Andrzej Blumenfeld – Krzyżak (odc. 25)
Sebastian Konrad – Zyndram z Maszkowic (odc. 26)
Piotr Bąk – poseł (odc. 29)
Andrzej Tomecki
Katarzyna Skolimowska
Jacek Jarosz
Tadeusz Borowski

Trzecia wersja

Obsada:

Marian Dziędziel – Maćko z Bogdańca
Józef Pawłowski – Zbyszko z Bogdańca
Magdalena Cielecka – księżna Anna
Robert Więckiewicz – Jurand ze Spychowa
Andrzej Chyra – komtur Danveld
Jerzy Trela – komtur De Lowe
Magdalena Walach – księżna Aleksandra
Kaja Walden – Jagienka
Katarzyna Sawczuk – Danusia
Janusz Chabior – Kuno von Lichtenstein

i inni

Reżyseria: Krzysztof Czeczot