Byli sobie wynalazcy

Byli sobie wynalazcy (fr. Il Etait Une Fois… Les Découvreurs, ang. Once Upon a Time… The Discoverers, 1994) – francuski serial animowany z serii "Było sobie…" wyprodukowany dla France 3. Twórcą filmu jest Albert Barillé.

26-odcinkowy serial animowany, emitowany w TVP1 w wersji z lektorem (pod tytułem Były sobie odkrycia). W wersji z dubbingiem, zleconym przez spółkę Hippocampus na potrzeby wydawanych od II połowy maja 2007 roku przez tą spółkę płyt VCD jako dodatek do różnych dzienników, emitowany na antenie TV Puls od 1 września 2009 roku w paśmie Dżunior TV.

Wersja polska

Opracowanie wersji polskiej: na zlecenie wydawcy Hippocampus Sp. z o.o. − MASTER FILM
Reżyseria: Elżbieta Jeżewska
Dialogi:

• Witold Surowiak (odc. 1-7, 21-26),
• Dariusz Dunowski (odc. 8, 10-20),
• Elżbieta Jeżewska (odc. 9)

Dźwięk: Urszula Ziarkiewicz-Kuczyńska
Montaż: Paweł Siwiec
Kierownictwo produkcji: Romuald Cieślak
Tekst piosenki: Andrzej Brzeski
Opracowanie muzyczne: Piotr Gogol
Wystąpili:

• Stanisław Brudny –
  • Mistrz,
  • Arystoteles (odc. 3),
  • stary uczony (odc. 5),
  • Hipokrates (odc. 8)
• Joanna Budniok-Feliks –
  • Psyche,
  • mama Archimedesa (odc. 2),
  • Cleo (odc. 3),
  • matka Henryka Żeglarza (odc. 5),
  • Marina (odc. 9),
  • matka straconego chłopca (odc. 10),
  • siostra Izaaka Newtona (odc. 10),
  • królowa Anglii (odc. 10),
  • kobieta mówiąca o Markizie de Pompadour (odc. 11),
  • Marie-Anne Paulze Lavoisier (odc. 12)
  • gospodyni (odc. 13)
• Joanna Pach –
  • Pierrette,
  • śmiejąca się kobieta (odc. 2),
  • chłopiec (odc. 2),
  • kobieta z nożem w plecach (odc. 2),
  • Gian Gallatso (odc. 7),
  • dama (odc. 7),
  • Salai (odc. 7),
  • ryczący egipski bobas (odc. 8),
  • córka Galileusza i Mariny (odc. 9),
  • mama Izaaka Newtona (odc. 9),
  • jedna z dam (odc. 11),
  • mysz (odc. 12),
  • syn George'a Stephensona (odc. 13)
• Janusz Wituch –
  • Nabot,
  • nieprzyjaciel próbujący targować się z jednym z chińskich żołnierzy (odc. 1),
  • chiński fałszerz przypominający Konusa (odc. 1),
  • Nabotos (odc. 2),
  • Zenodotos (odc. 3),
  • Botus (odc. 3),
  • Kryksos (odc. 4),
  • Guido (odc. 4),
  • Sebastian (odc. 5),
  • Nai Bo (odc. 5),
  • Peter Scheiffer (odc. 6),
  • Jim Moles (odc. 10)
• Wojciech Paszkowski –
  • Teigneaux,
  • Andre Jacques Garnerin (odc. 1),
  • chiński fałszerz przypominający Wredniaka (odc. 1),
  • Sokrates (odc. 2),
  • Eratostenes (odc. 2),
  • złotnik (odc. 2),
  • Aleksander Wielki (odc. 3),
  • Demetriusz (odc. 3),
  • Teignus (odc. 3),
  • faraon (odc. 4),
  • wspólnik Guida (odc. 4),
  • Pedro (odc. 5),
  • posłaniec Domingueza (odc. 5),
  • jeden z tubylców (odc. 5),
  • Sien Nieu (odc. 5),
  • szef Bi Shenga (odc. 6),
  • Johan Fust (odc. 6),
  • jeden z doradców Gillmora (odc. 7),
  • Giuliano de' Medici (odc. 7),
  • Gaspar Borja (odc. 9),
  • najedzony student (odc. 10),
  • pan Leidnitz (odc. 10),
  • woźnica (odc. 11),
  • ksiądz Liniac (odc. 11),
  • pan Monet (odc. 12)
• Waldemar Barwiński –
  • Pierrot,
  • czarny koń (odc. 1),
  • brązowy koń (odc. 1),
  • jeden z chińskich jeźdźców (odc. 1),
  • jeden z chińskich żołnierzy (odc. 1),
  • Demokryt (odc. 2),
  • Archimedes (odc. 2),
  • Heron (odc. 3),
  • robotnik pytający się Botusa (odc. 3),
  • Sao Mi Shu (odc. 4),
  • brat Gilbert (odc. 4),
  • mechaniczny kogut (odc. 4),
  • Jacopo Dondi dell'Orologio (odc. 4),
  • Giovanni da Dondi (odc. 4),
  • Henryk Żeglarz (odc. 5),
  • Bartolomeo (odc. 5),
  • Sai Lung (odc. 6),
  • Bi Sheng (odc. 6),
  • Hans Gutenberg (odc. 6),
  • jeden z doradców Gillmora (odc. 7),
  • Ambroży Paré (odc. 8),
  • Galileusz (odc. 9),
  • Izaak Newton (odc. 10),
  • George Buffon (odc. 11),
  • Antoine Lavoisier (odc. 12),
  • projektant starożytnej maszyny parowej (odc. 13),
  • Denis Papin (odc. 13),
  • George Stephenson (odc. 13)
• Cezary Kwieciński –
  • Gros,
  • przyjaciel Demokryta (odc. 2),
  • przyjaciel Eratostenesa (odc. 2),
  • generał Syrakuzy (odc. 2),
  • mężczyzna śmiejący się z komedii Arystofanesa (odc. 3),
  • Klaudiusz Ptolemeusz (odc. 3),
  • Egipcjanin krzyczący na koguta (odc. 4),
  • jeden z benedektynów (odc. 4),
  • przyjaciel Giovanniego da Dondi (odc. 4),
  • podrózny (odc. 4),
  • Anton (odc. 6),
  • przyjaciel Galileusza (odc. 9)
• Paweł Szczesny –
  • Król Syrakuzy (odc. 2),
  • Caius (odc. 3),
  • Demetriusz (odc. 4),
  • cesarz chiński (odc. 4),
  • właściciel osła (odc. 4),
  • kapitan statku (odc. 4),
  • sprzedawca przypraw (odc. 5),
  • król portugalski (odc. 5),
  • Diaz (odc. 5),
  • dłutnik (odc. 6),
  • cesarz chiński (odc. 6),
  • Ludovico Sforza (odc. 7),
  • papież (odc. 8),
  • pseudolekarz #2 (odc. 8),
  • profesor (odc. 8),
  • jeden z chorych żołnierzy (odc. 8),
  • Urban VIII (odc. 9),
  • mężczyzna wołający "Pożar!" (odc. 10),
  • pan Hugh (odc. 10),
  • John Ussher (odc. 11),
  • generał francuski (odc. 11),
  • dostarczyciel wody z Sekwany (odc. 12),
  • Jacques Paulze (odc. 12),
  • pracownik fabryki poganiający małe dziecko (odc. 13),
  • Nicolas Joseph Cugnot (odc. 13),
  • ojciec George'a Stephensona (odc. 13)
• Jacek Mikołajczak –
  • Egipcjanin, którego spotkał Eratostenesi (odc. 2),
  • Marcellus (odc. 2),
  • Ptolemeusz I Soter (odc. 3)
• Andrzej Chudy –
  • babiloński astronom w żółtych szatach (odc. 4),
  • opasły mężczyzna w białych szatach (odc. 4),
  • Alfred Wielki (odc. 4),
  • Ludwik XI (odc. 4),
  • czarnowąsy marynarz (odc. 5),
  • Zarco (odc. 5),
  • mężczyzna dyktujący dłutnikowi (odc. 6),
  • prawnik (odc. 6),
  • pijak (odc. 9),
  • dyrektor uniwersytetu (odc. 9),
  • Antonio (odc. 9),
  • nauczyciel matematyki (odc. 10),
  • ojciec straconego chłopca (odc. 10),
  • jeden z współtowarzyszy pan Hugha (odc. 10),
  • Du Bonton (odc. 11),
  • Ludwik XV (odc. 11),
  • przewodniczący rady (odc. 12),
  • posłaniec wzwyający Lavoisiera na stawienie się przed komisją finansów (odc. 12),
  • mężczyzna wyczytający nazwiska ludzi skazanych na egzekucję (odc. 12),
  • James Watt (odc. 13),
  • mężczyzna reklamujący przejażdżkę lokomotywą (odc. 13)
• Jarosław Domin –
  • sługa Ptolemeusza I Sotera (odc. 3),
  • komentator biegów (odc. 4),
  • mężczyzna komunikujący o regulowaniu zegarów (odc. 4),
  • sługa Alfreda Wielkiego (odc. 4),
  • sługa Ludwika XI (odc. 4),
  • brązowobrody marynarz (odc. 5),
  • Yehuda (odc. 5),
  • jeden z tubylców (odc. 5),
  • ksiądz (odc. 5),
  • woźnica (odc. 6),
  • sprzedawca alzackiego wina (odc. 6),
  • posłaniec Gillmora (odc. 7),
  • jeden z posłańców informujących o zarazie w Mediolanie (odc. 7),
  • Galen (odc. 8),
  • pseudolekarz #1 (odc. 8),
  • mężczyzna z wielkim nosem (odc. 8),
  • jeden z chorych żołnierzy (odc. 8),
  • żołnierz bez jednej nogi (odc. 8),
  • jeden z uczonych (odc. 9),
  • głosy z tłumu (odc. 9),
  • student zapraszający do zamku (odc. 10),
  • mnich (odc. 11),
  • arystokrata ubrany w żółty kostium (odc. 11),
  • służący Paulze'a (odc. 12),
  • Prisley (odc. 12),
  • goniec w komisji finansów (odc. 12),
  • generał (odc. 13),
  • Richard Trevithick (odc. 13)
• Andrzej Gawroński –
  • właściciel oryginałów aforyzmów Hipokratesa (odc. 3),
  • babiloński astronom w pomarańczowych szatach (odc. 4),
  • duchowny (odc. 4),
  • stary astronom (odc. 4),
  • ojciec Henryka Żeglarza (odc. 5),
  • posłaniec króla (odc. 5),
  • biskup (odc. 5),
  • sprzedawca Biblii (odc. 6),
  • Sabonarola (odc. 7),
  • kupiec (odc. 8),
  • jeden z biskupów (odc. 8),
  • pseudolekarz #3 (odc. 8),
  • jeden z chorych żołnierzy (odc. 8),
  • Bellarmino (odc. 9),
  • dyrektor szkoły (odc. 10),
  • londyński ksiądz (odc. 10),
  • jeden z współtowarzyszy pan Hugha (odc. 10),
  • jeden z robotników (odc. 13),
  • przestraszony duchowny (odc. 13)
• Marcin Hycnar –
  • Leonardo Da Vinci (odc. 7),
  • Paul Paré (odc. 8)
• Andrzej Mastalerz –
  • Lorenzo De Medici (odc. 7),
  • Aureliusz (odc. 8),
  • ojciec Ambrożego Paré (odc. 8),
  • doża wenecki (odc. 9),
  • Vincenzo de Firenzuola (odc. 9),
  • profesor uczący matematyki w Cambridge (odc. 10),
  • Auberdie (odc. 11),
  • przywódca rewolucjonistów francuskich (odc. 12),
  • mężczyzna, któremu Watt pokazuje maszynę parową (odc. 13),
  • Murdock (odc. 13)
• Łukasz Lewandowski –
  • blondwłosy student (odc. 9),
  • astronauta naprawiający satelitę (odc. 10),
  • Edmund Halley (odc. 10)
• Beata Łuczak

oraz:

• Ryszard Olesiński –
  • jeden z braci Montgolfier (odc. 1),
  • Fidias, tata Archimedesa (odc. 2),
  • opasły mężczyzna w białych szatach (odc. 2)
• Tomasz Błasiak –
  • jeden z żołnierzy króla Syrakuzy (odc. 2),
  • jeden z żołnierzy rzymszkich (odc. 2)
• Cezary Nowak –
  • nosiciel ręczników (odc. 2),
  • jeden z żołnierzy Marcellusa (odc. 2),
  • żołnierz narzekający na napinanie liny (odc. 2),
  • uczeń Arystotelesa w pomarańczowych szatach (odc. 3)
• Hanna Kinder-Kiss – stara kobieta (odc. 2)
• Marek Bocianiak –
  • mężczyzna w fioletowych szatach (odc. 2),
  • jeden z siłaczy (odc. 2),
  • jeden z utopionych żołnierzy rzymskich (odc. 2),
  • rzymski legionista będący zabójcą Archimedesa (odc. 2)
• Marcin Perchuć –
  • Ptolemeusz (odc. 3),
  • bibliotekarz pozwalający Zenodotosowi tylko na kopiowanie zbioru jego tekstów (odc. 3)
• Dariusz Odija – właściciel oryginałów tekstów Demokryta (odc. 3)
• Mirosław Wieprzewski –
  • Sestivus (odc. 3),
  • posłaniec Domingueza (odc. 5)
• Brygida Turowska
• Piotr Bąk
• Karol Wróblewski
• Krzysztof Zakrzewski
• Anna Apostolakis
• Robert Tondera
• Krzysztof Szczerbiński
• Kinga Tabor

i inni

Śpiewała: Katarzyna Łaska

Lektor: Paweł Bukrewicz

Spis odcinków

N/o	Polski tytuł	Angielski tytuł	Francuski tytuł
01	Nasi przodkowie Chińczycy	The Chinese, our Ancestors	Nos ancêtres les Chinois
02	Archimedes i Grecy	Archimedes and the Greek	Archimède et les Grecs
03	Heron z Aleksandrii	Hero of Alexandria	Héron d’Alexandrie
04	Mierzenie czasu	The Measuring of Time	Les mesures du temps
05	Henryk Żeglarz i kartografia	Henry the Navigator and Cartography	Henri le navigateur
06	Gutenberg i druk	Gutenberg and Printing	Gutenberg
07	Leonardo da Vinci	Da Vinci, a Jack-of-all-Trades	De Vinci
08	Lekarze	The Doctors (Paracelse, Vésale, Paré, ...)	Les médecins (Paracelse, Vésale, Paré, etc.)
09	Galileusz	Galileo	Galilé
10	Isaac Newton	Newton	Newton
11	Buffon i odkrycie przeszłości	Buffon (Discovering the Past)	Buffon, la découverte du passé
12	Lavoisier i chemia	Lavoisier and Chemistry	Lavoisier et la chimie
13	Robert Stephenson	Stephenson, Full Steam Ahead!	Stephenson
14	Faraday i elektryczność	Faraday and Electricity	Faraday et l’électricité
15	Darwin i ewolucja	Darwin and Evolution	Darwin et l’évolution
16	Mendel i zielony groszek	Mendel and Peas	Mendel et les petits pois
17	Pasteur i mikroorganizmy	Pasteur and Micro-organisms	Pasteur et les micro-organismes
18	Thomas Edison i nauka stosowana	Thomas Edison and Applied Science	Thomas Edison et la science appliquée
19	Marconi i fale radiowe	Marconi and Sound Waves	Marconi et les ondes
20	Ford i samochody	Ford and the Adventure of Motorcar	Ford et l’aventure automobile
21	Lotnictwo	Aviation	L’aviation
22	Maria Skłodowska-Curie	Marie Curie	Marie Curie
23	Albert Einstein	Albert Einstein	Albert Einstein
24	Lorenz i jego gęsi	Konrad Lorenz, Father of the Geese	Lorenz, le père l’oie
25	Armstrong i Księżyc	Neil Armstrong, the Moon and the Space	Armstrong, la lune et l’espace
26	Jutro zaczyna się dziś	Tomorrow?	Demain est déjà là

Linki zewnętrzne

• Byli sobie wynalazcy w polskiej Wikipedii
• Byli sobie wynalazcy w bazie filmweb.pl