Zofia Dybowska-Aleksandrowicz

Zofia Dybowska-Aleksandrowicz (ur. 17 maja 1928 w Kaliszu, zm. 8 września 1989 w Warszawie) − reżyser teatralna, dubbingowa i dźwiękowiec.

Absolwentka Historii Sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi (1954). Matka Miriam Aleksandrowicz, reżyser dubbingu, oraz babka Jana Aleksandrowicza-Kraski, aktora dubbingowego.

Począwszy od lat 60., zajmowała się reżyserią zagranicznych filmów (zarówno dla kin, jak i dla telewizji), seriali oraz spektakli teatralnych (w tym m.in. komplet sztuk na podstawie dramatów Shakespeare’a) oraz pisaniem dialogów do polskich produkcji dla dzieci. Wysoka jakość wersji opracowywanych przez Zofię Dybowską-Aleksandrowicz zaowocowała ukuciem terminu „polska szkoła dubbingu”, funkcjonującym w Polsce i za granicą. Sama reżyser spopularyzowała używany do dziś termin „polska wersja językowa”.

8 września 1989, w wieku 61 lat, została zamordowana w swoim mieszkaniu na warszawskiej Starówce. Sprawcy, których nigdy nie ujęto, zadali jej dwadzieścia cztery ciosy nożem, zaś jej śpiącej matce poderżnęli gardło.

Reżyseria

Filmy

• 1951: Alicja w krainie czarów
• 1957: Dwunastu gniewnych ludzi (wersja telewizyjna)
• 1957: Nowa atrakcja
• 1958: Latawiec z końca świata
• 1958: Przygoda w Bamsdorf
• 1959: Anatomia morderstwa
• 1959: Królewna ze złotą gwiazdą
• 1959: Niezwykła pogoń
• 1959: Sombrero
• 1959: Sztubak
• 1959: Syn skazańca
• 1960: Francuzka i miłość
• 1960: Gorsza miłość
• 1960: Mezalians
• 1960: Następcy tronów
• 1960: O chłopie, co okpił śmierć
• 1960: Pięć tygodni w balonie
• 1960: Podróż balonem
• 1960: Wehikuł czasu
• 1961: Gdy drzewa były duże
• 1961: Premier
• 1961: Wyrok w Norymberdze
• 1962: Doktor Fabrizius działa
• 1962: Drugi tor
• 1962: Dwoje na huśtawce (wersja telewizyjna)
• 1962: Julio jesteś czarująca
• 1962: Próba terroru
• 1962: Sztubackie kłopoty
• 1962: W pogoni za meteorytem
• 1963: Ciotki na rowerach
• 1963: Dzielnica kruków
• 1963: Ikaria XB-1
• 1963: Królewna i rybak
• 1963: Spotkali się latem
• 1963: Towarzysz regent
• 1964: Bajka o zmarnowanym czasie
• 1964: Czy macie w domu lwa?
• 1964: Piotruś partyzant
• 1964: Serca trzech dziewcząt
• 1964: Twarzą w twarz
• 1964: Wizyta starszej pani
• 1965: Byłam głupią dziewczyną
• 1965: Casanova znad Dunaju
• 1965: Kopciuszek w potrzasku
• 1965: Lebiediew contra Lebiediew
• 1965: Strzał we mgle
• 1966: Morderstwo po naszemu
• 1966: Przed wojną
• 1966: Sprawa Barnaby Kosa
• 1966: Stracone złudzenia
• 1966: Winnetou i Apanaczi
• 1967: Eskadra czuwa
• 1967: Niewidzialny batalion
• 1967: Poskromienie złośnicy
• 1967: Rozwód z miłości
• 1967: Wielki wąż Chingachgook
• 1967: Wyzwanie dla Robin Hooda
• 1968: Anna Karenina
• 1968: Nie do obrony
• 1968: Odyseja
• 1968: Szósty lipca
• 1969: Charlie Brown i jego kompania
• 1969: Pippi
• 1969: Wujaszek czarodziej
• 1969: Zbrodnia i kara
• 1970: Jego wysokość towarzysz książę
• 1970: Nie drażnić cioci Leontyny
• 1970: Pippi w kraju Taka-Tuka
• 1970: Umrzeć z miłości
• 1970: Zerwanie
• 1971: Białe czaple
• 1971: Bubu z Montparnasse
• 1971: Dzielny szeryf Lucky Luke (pierwsza wersja dubbingu)
• 1971: Kapitan Florian z młyna
• 1971: Najlepsze lata w życiu mężczyzny
• 1971: Pokój przechodni
• 1971: Śmierć w Wenecji
• 1971: Telegram
• 1972: Detektywi
• 1972: Jeże rodzą się bez kolców
• 1972: Lala
• 1972: Pilot helikoptera
• 1972: Semurg - ptak szczęścia
• 1972: Słoń z indyjskiej dżungli
• 1972: Spragniona miłości
• 1972: Trzej świadkowie
• 1973: Adaś i Ola
• 1973: Czarodziejskie dary
• 1973: Dom lalki
• 1973: Nadieżda
• 1973: Plac Czerwony
• 1973: Pygmalion XII
• 1973: Żółtodziób
• 1974: Eneida
• 1974: Nadieżda
• 1975: Mała syrenka
• 1975: Piraci na Pacyfiku
• 1975: Premia
• 1975: Skarb na wyspie
• 1975: Zwycięzca
• 1975: Życie Galileusza
• 1976: Córka króla wszechmórz
• 1976: Jak Iwanuszka szukał cudu
• 1976: Podróż Kota w Butach (wersja z lat 70.)
• 1976: Wiśniowy sad
• 1976: Jak kotek z pieskiem umyli podłogę
• 1977: Dziewczynka z zapałkami
• 1977: Nasze miasto
• 1977: Odbicia światła
• 1978: Julia Wrewska
• 1978: Pod borsuczą skałą
• 1979: Chłopak z charakterem
• 1979: I ty zobaczysz niebo
• 1979: Lenko
• 1979: Na tropie kłusownika
• 1979: Przygody barona Münchhausena
• 1979: Śnieżyczka i Różyczka
• 1979: Znowu ten Munchhausen
• 1980: Krach operacji „Terror”
• 1980: Pies, który śpiewał
• 1980: Tajemnice Teatru Lalek (postsynchrony)
• 1980: Za krzakiem tarniny
• D1981: Jak Karkonosz ukarał złą żonę
• D1981: Mąż idealny
• D1981: O trąbce i ptaszku
• D1981: Razem z żołnierzem
• D1982: Fiodor Dostojewski
• D1982: Kuzynka Bietka
• 1982: Nie chcę być dorosły
• D1982: Niebezpieczne związki
• D1982: Opowieść miłosna
• D1982: Opowieść o miłości
• D1982: Pies ogrodnika
• D1982: Posyłam cię - sam nie wiem dokąd
• D1982: Rewanż
• D1982: Siedem lat Lenina w Szwajcarii
• D1982: Siłacz
• D1982: Słona róża (postsynchrony)
• 1982: Syn gór
• 1983: Podarunek od Pana Robota
• 1983: Straszydła
• D1984: Autor Szwejka - Jarosław Haszek
• 1984: Balkon otwarty
• 1984: Brzeg
• D1984: Budapeszt
• D1984: Dobry dzień
• D1984: Dziwna beczka
• 1984: Henryk IV
• 1984: Jak być szczęśliwym
• D1984: Jeden dzień w Wiedniu
• D1984: Jutratna posada
• D1984: Karkonosze i szkoła
• D1984: Las
• D1984: Lisek Vuk
• D1984: Na krakowskim trakcie
• D1984: Na straży granic państwa: Wschodnia granica
• D1984: Nikotynowa trucizna
• 1984: Sprawa Jeffa MacDonalda
• D1984: Szałowe pieniądze
• D1984: Śnieżynka
• D1984: Wielka rzeka
• 1985: Asterix i niespodzianka dla Cezara
• 1985: Być gwiazdą
• 1985: C.K. dezerterzy
• D1985: Porwanie w Tiutiurlistanie
• 1985: Wampiry w Hawanie
• D1985: Ze szlaków wyzwolenia
• 1985: Zimorodek
• 1986: Poszukiwacze złota
• D1986: Kiedy drzewa były duże
• D1987: Zioła Podkowa
• D1987: I poruszyliśmy z posad Rosję
• D1987: O Marketce
• 1989: Ostatni dzwonek (postsynchrony)

Seriale

• Droga przez mękę
• 1960-1966: Między nami, jaskiniowcami (wersja z lat 70.)
• 1967: Saga rodu Forsyte'ów
• 1971: Elżbieta, królowa Anglii
• 1972-1973: Królowie przeklęci
• 1972: Rodzina Boussardelów (odc. 1-5)
• 1972: Rodzina Straussów
• 1972: Sześć żon Henryka VIII
• 1973: Siedemnaście mgnień wiosny (odc. 4-12)
• 1974-1976: Klawitter
• 1975: Tamte lata, tamta dolina
• 1976: Fred Basset (odc. 1-20)
• 1976: Pogoda dla bogaczy
• 1976: Przedziwne sny wspaniałego psa Fika
• 1976: Robort Mikrobi
• 1977: Anna Karenina
• 1977: Ciężkie czasy
• 1978: Renciści nigdy nie mają czasu (odc. 6, 9, 12, 14, 16)
• 1979: Lata marzeń i złudzeń
• 1980: Dwa kosy i kurek z ratuszowej wieży (odc. 1-13)
• 1980: Podróże skrzata Hajaszka (odc. 1-13)
• 1980-1981: Szymek i włóczykij (odc. 1-26)
• 1981: Pustelnia parmeńska
• 1981-1986: Dali
• 1981: Syndykat 2
• D1981: Śniegowe skrzaty (odc. 1-13)
• D1981: Trwała tradycja (odc. 1-5)
• 1982-1983: Pszczółka Maja (odc. 98-104)
• 1982: Hotel Polanów i jego goście
• 1983-1984: Cudowny talizman
• D1984: Kasia i maluszek (odc. 1-7)
• 1984: Kryptonim Trianow (odc. 1-10)
• D1984: Lata marzeń i złudzeń (odc. 1-5)
• D1984: Neporazitelna Wilnia (odc. 1-14)
• D1984: Opowieści starej wrony (odc. 1-7)
• 1984-1988: Tajemnice wiklinowej zatoki
• 1985: Przyłbice i kaptury
• 1985: Wodnik Czapeczka (odc. 1-7)
• 1986-1987: Czarnoksiężnik z Krainy Oz (odc. 23–30)
• 1986: Piotr Wielki
• 1986: Tajemnice Wolnego Miasta (odc. 1-7)
• 1987: Tylko Manhattan

Spektakle

• 1975: Bałałajkin i spółka
• 1981: Otello
• 1980: Burza
• 1980: Hamlet
• 1978: Romeo i Julia
• 1983: Ryszard III
• 1985: Miłość i gniew
• D1986: Przytulisko

Inne

• 1981: Spółdzielczość rolnicza (wersja angielska)
• 1981: Zagłada (wersja rosyjska, niemiecka, angielska, francuska, hiszpańska)
• 1981: Jeden dzień na Węgrzech (wersja niemiecka, angielska, francuska)
• 1981: Trwała tradycja (wersja francuska, niemiecka, hiszpańska)
• 1982: Autorotacja śmigłowca Mi-2 (wersja rosyjska)
• 1982: Budimex w Libii (wersja rosyjska)
• 1982: Czas w orężu napisany (wersja rosyjska, niemiecka, angielska, francuska, hiszpańska)
• 1982: Jeden dzień na Węgrzech (wersja rosyjska)
• 1982: Karol Szymanowski – impresje i wspomnienia (wersja angielska, francuska, hiszpańska, niemiecka, rosyjska)
• 1982: Pampalini i grizzly (wersja angielska)
• 1982: Pampalini i hipopotam (wersja angielska)
• 1982: Pampalini i tapir (wersja angielska)
• 1982: Szkolenie podstawowe w technice pilotowania na śmigłowcu Mi-2 (wersja rosyjska)
• 1983: Burza (wersja angielska)
• 1983: Jeżyny (wersja angielska)
• 1983: PGR: Jeden z tysiąca (wersja rosyjska, niemiecka, angielska, francuska)
• 1983: Polska '82 (wersja rosyjska, niemiecka, francuska, hiszpańska, angielska)
• 1985: Gdy zachodzi słońce (wersja niemiecka)
• 1984: Anatomia miłości (wersja angielska)
• 1984: Biooxyblok (wersja angielska, francuska, niemiecka)
• 1984: Droga do jedności (wersja rosyjska, niemiecka)
• 1984: Po morzach i oceanach (wersja rosyjska, niemiecka)
• 1984: Trędowata (wersja angielska)
• 1984: Urodziny (wersja angielska, francuska, hiszpańska, niemiecka, rosyjska, portugalska)
• 1984: Widziadło (wersja angielska)
• 1985: Mapulo (wersja portugalska)
• 1985: Modliszka (wersja angielska)
• 1985: Moja szkoła (wersja angielska, francuska, rosyjska, niemiecka, hiszpańska)
• 1985: Owczarz (wersja niemiecka)
• 1985: Polska w OPIZ (wersja hiszpańska)
• 1985: Pół żartem, pół serio (wersja niemiecka)
• 1986: A jednak Warszawa (wersja włoska)
• 1986: Almatur (wersja niemiecka, francuska, hiszpańska, rosyjska)
• 1986: Antidotum (wersja rosyjska, niemiecka, angielska)
• 1986: Autoportret artysty (wersja rosyjska, niemiecka, francuska, angielska)
• 1986: Exodus (wersja rosyjska, niemiecka, francuska, angielska)
• 1986: Jak przenosić góry (wersja angielska, niemiecka)
• 1986: Mistrz Prezydent (wersja niemiecka, francuska, angielska, hiszpańska)
• 1986: Polska, Świat, Kultura (wersja niemiecka, angielska)
• 1986: Powrót Polska (wersja rosyjska, niemiecka, francuska, angielska)
• 1986: Świat Tymona (wersja rosyjska, niemiecka, francuska, angielska)
• 1986: W pracowniach polskich uczonych (wersja rosyjska, niemiecka)
• 1986: Wyzwolona strefa ludzkości (wersja portugalska)
• 1987: Alternatywa korporacji (wersja serbska, czechosłowacka)
• 1987: Ceramika budowlana (wersja serbska, czechosłowacka)
• 1987: Co można zrobić z ludzkim ciałem (wersja angielska, francuska)
• 1987: Cukrownie (wersja czechosłowacka)
• 1987: Cykloheksanon (wersja czechosłowacka, serbska)
• 1987: Fabryka kwasu siarkowego (wersja serbska, czechosłowacka)
• 1987: Fenix (wersja czechosłowacka)
• 1987: Istota oporu elektrycznego (wersja angielska)
• 1987: Lignomer (wersja serbska)
• 1987: List z Gdańska (wersja angielska, niemiecka, francuska, rosyjska, węgierska, czeska, szwedzka, fińska)
• 1987: Na przykład ładyzyk (wersja czechosłowacka)
• 1987: Unipol (wersja czechosłowacka)
• 1987: wizytówka Polimex-Cekop (wersja czeska,serbska, czechosłowacka)
• 1987: Zakłady wody mineralnej (wersja czechosłowacka)
• 1987: Złote ręce trzeba mieć (wersja angielska, niemiecka, francuska, rosyjska, węgierska, czeska, szwedzka, fińska)

Opieka artystyczna

• 1984: Niekończąca się opowieść
• D1986: Czarodziejski kogucik

Linki zewnętrzne

• Zofia Dybowska-Aleksandrowicz w polskiej Wikipedii
• Zofia Dybowska-Aleksandrowicz w bazie filmpolski.pl
• Zofia Dybowska-Aleksandrowicz w bazie filmweb.pl